Koşullu Salıvermenin Geri Alınması
Uygulama tabiriyle ”İNFAZ YAKMAK” nedir?
Ceza ve Güvenlik Tedbirlerinin İnfazı Hakkında Kanun madde 107/12’ye göre ”Koşullu salıverilen hükümlünün, denetim süresinde hapis cezasını gerektiren kasıtlı bir suç işlemesi veya kendisine yüklenen yükümlülüklere, hâkimin uyarısına rağmen, uymamakta ısrar etmesi hâlinde koşullu salıverilme kararı geri alınır.”
Koşullu salıvermesi geri alınan hükümlüler cezalarını kapalı ceza infaz kurumunda çekerler.
Koşullu salıverme tarihi ile denetim süresi içerisinde hapis cezasını gerektiren kasıtlı bir suç işlemesi halinde hükümlünün infazı yanar. İkinci suçun denetim süresi içerisinde işlenmesi yeterlidir. Yoksa deneme süresi içerisinde bu ikinci suçtan dolayı ceza verilip kesinleşme aranmaz. Ancak infaz hükümleri kesinleşmeden infaz edilemeyeceğinden geri alma kararı hükmün kesinleşmesinden sonra verilecektir.
Koşullu salıverme ile cezanın çekilmiş sayıldığı tarihler arasında hürriyeti bağlayıcı cezayı gerektiren kasıtlı bir suç işlenmesi halinde, salıverme kararının geri alınması gerekir. İkinci suçun, birinci suça ait ceza süresi dolmadan işlenmiş olması yeterlidir. Cezanın bu süre içinde kesinleşmiş olması gerekmez. Yargıtay İBK. 8.6.1970, 9/4 (Akdağ, Selami, Türk Ceza Kanunu Şerhi. Emsal İçtihatlar ve İlgili Kanunlar, Ankara 1976, s.54);
Koşullu salıverilen hükümlünün bihakkın tahliye tarihine kadar yeni bir suç işlememesi ve yükümlülüklere uygun davranması gerekmektedir.
Aksi takdirde, koşullu salıverilmenin geri alınması kararı ile hükümlü kalan cezasını kapalı cezaevinde infaz etmesi gerekecektir. Hükümlü’nün koşullu salıvermeden yararlanabilmesi için bihakkın tahliye tarihine kadar denetim yükümlülüklerine uygun davranması gerekir.
Denetim kurallarına uygun davranan hükümlünün cezası infaz edilmiş sayılır. Bihakkın tahliyesi; cezanın infazına başlandığı günden itibaren hesaplanmak üzere, mahkeme kararında belirtilen süreyi cezaevinde tamamlayacağı süreye denir.
Bihakkın tahliyesini örnekle açıklayacak olursak; hükümlü 2008 yılında yağma suçundan 10 yıl ceza almış olsun. Bihakkın tahliyesi hükümlü için 2018 yılında sona ermektedir. Koşullu salıverilmesi ise 10’un 1/2 si 5 yıldır.
2008 yılında cezaevine giren hükümlü 2013 yılında koşullu salıverme ile tahliye olacaktır. 2013 yılı ile 2018 yılı arasında hükümlü kasıtlı bir suç işlerse koşullu salıverilmesi geri alınır yani uygulamadaki adıyla hükümlünün infazı yanarak cezaevine geri alınır.
Denetim süresinde hapis cezasını gerektiren kasıtlı bir suç işlemesi veya kendisine yüklenen yükümlülüklere, infaz hâkiminin uyarısına rağmen, uymamakta ısrar etmesi hâlinde koşullu salıverilme kararı geri alınır. Şartlı tahliye ile bihakkın tahliyesi arasında işlenecek suçun mutlaka kasıtlı suç olması ve kasıtlı işlenen bu suçun kesinleşmesi gerekmektedir.
Bihakkın tahliye tarihi ile koşullu salıverme süresi içerisinde işlenen yeni suç mutlaka kasıtlı hapis cezasını gerektirecek bir suç olmalı ve bu suç da kesinleşmiş olmalıdır. İşlenen yeni suç hakkında hükmün açıklanmasının geriye bırakılması kararı verildiyse hükümlünün infazı yanmaz. Çünkü hükmün açıklanmasının geriye bırakılması kararı bir hüküm değildir.
Hükmün açıklanmasının geri bırakılması kararında açıkladığımız gibi hükümlü denetim süresi içerisinde işlediği kasıtlı suçtan dolayı uzlaştırma kurumundan yararlanıp, uzlaştıysa artık hükümlü hakkında kasıtlı suçtan dolayı verilmiş bir mahkumiyet kararı olmayacağı için hükümlünün şartlı tahliyesi geri alınmaz.
Adli para cezası gerektiren veya taksirli işlenen suçlarda da hükümlünün infazı yanmaz. Hükümlünün denetim süresi içinde işlediği yeni suçun kanundaki cezası hapis cezası olmasına rağmen, hapis cezası adli para cezasına çevrilmişse yine şartlı tahliyesi yanmaz. Ancak erteleme durumunda infaz yanabilir.
-Koşullu salıverilme kararının geri alınması hâlinde hükümlünün
Sonraki suçu işlediği tarihten itibaren başlamak ve hak ederek tahliye tarihini geçmemek koşuluyla sonraki işlediği her bir suç için verilen hapis cezasının iki katı sürenin, ceza infaz kurumunda çektirilmesine karar verilir.
Örneğin; hükümlü şartla tahliye edildi. Şartlı tahliye ile bihakkın tahliyesi arasında kişi 4 ay hapis cezası olan yeni bir suç işler ve bu yeni suç kesinleşirse işlediği suçun miktarına bakılır. 4 ay hapis cezasının iki katı alınarak, hükümlünün cezaevinde kalma süresi 8 ay uzar.
Koşullu salıverme kararını geri alması halinde hükümlünün sonraki suçu işlediği tarihten itibaren başlamak ve hak ederek tahliye tarihini geçmemek koşuluyla sonraki işlediği her bir suç için verilen hapis cezası 2 katı alınacaktır.
Örneğin: Hükümlü hak ederek tahliye tarihine 1 yıl kala yeni 2 ay süreli kasıtlı bir suç işlemiş ve bu suçta kesinleşmiş olsun. Hükümlünün daha önceden işlediği suçun bihakkın tahliyesi tarihi 2021 yılında dolacaktır. Ancak hükümlü koşullu salıverme süresi içerisinde 2020 yılında kasıtlı yeni bir suç işledi .Normalde eski kanunumuz döneminde hükümlü cezaevinde bihakkın tahliye tarihine kadar yani 1 yıl cezaevinde geçirecektir; ancak yeni infaz yasamızda hükümlü lehine düzenlenme yapılmıştır. Koşullu salıvermenin geri alınmasına neden olan cezanın iki katını aşmamak zorundayız. Bu nedenle kasıtlı yeni suçun cezası 2 ay ise bunun 2 katı alınır, yani hükümlü 1 yıl değil, 4 ay cezaevinde geçirir.
Yeni işlenen suçun cezasının 2 katı bihakkın tahliye tarihinden fazla ise o zaman da örneğin: hükümlü yağma suçundan 2010 yılında 5 yıl ceza almış olsun, bihakkın tahliyesi hükümlü için 2015 yılında sona erecektir. Ancak hükümlü bihakkın tahliye tarihine 1 yıl kala yani 2014 yılında kasıtlı 1 yıl süreli yeni suç işlemiş ve bu ceza da kesinleşmiş olsun, normalde 1 yılın 2 katı alınır; ancak burada hükümlünün hak ederek tahliye tarihi 1 yıl ve yeni suçun cezası 2 yıl olacağından hükümlü için lehine olan 1 yıl uygulanır. Hükümlü 1 yıl cezaevinde cezasını infaz eder.
-Yükümlülüklerine aykırı davranması hâlinde, bu yükümlülüklere uymama tarihi ile hak ederek salıverilme tarihi arasındaki süreyi geçmemek koşuluyla ihlalin niteliğine göre takdir edilecek bir sürenin, Ceza infaz kurumunda aynen çektirilmesine karar verilir.
Örneğin: hükümlü şartlı tahliye edildikten sonra bihakkın tahliyesine yakın sürede 100 gün kala suç işler ve bu suç kesinleşirse o zaman ceza infaz kurumunda kalma süresi 100 gün daha uzar.
Koşullu salıvermenin geri alınması hükümlü lehine olan bir düzenlemedir. Hükümlü bu sayede çok daha erken tahliye olabilecektir.
Örnek vermek gerekirse; Yağma suçundan 10 yıl hapis cezasına mahkum edilmiş kimse cezasının beş yılını çektiği takdirde, iyi halli ise koşullu salıverilecektir. Koşullu salıverilen bu kişi cezaevinden çıktıktan sonra hırsızlık suçunu işlemesi halinde 2 yıl hapis cezasına çarptırıldığında ilk suçtan kalan beş yıllık cezasını değil, iki yılın iki katı olan dört yılı cezaevinde geçirecektir. İlk suçtan aldığı 10 yıl hapis cezasından, sonuçta dokuz yıl yatarak kurtulacaktır.
Koşullu salıverilme kararının geri alınmasından sonra aynı hükmün infazı ile ilgili bir daha koşullu salıverilme kararı verilmez. Koşullu salıverilmenin geri alınması kararını infaz hakimliği verir. Bu karara karşı Ağır Ceza Mahkemesi’ne itiraz edilebilir.
Bazı suçlarda koşullu salıverilme hükümleri uygulanmaz. Bunlar; “Devletin Güvenliğine Karşı Suçlar”, “Anayasal Düzene ve Bu Düzenin İşleyişine Karşı Suçlar”, “Milli Savunmaya Karşı Suçlar” başlıklı suçlardan birinin bir örgütün faaliyeti çerçevesinde işlenmesi dolayısıyla ağırlaştırılmış müebbet hapis cezasına mahkûmiyet hâlinde, koşullu salıverilme hükümleri uygulanmaz.
Daha detaylı bilgi için lütfen bizimle iletişime geçiniz.