Koşullu Salıverme Nedir?
İnfaz hukukuna ilişkin kurallar; hükümlülerin ırk, dil, din, mezhep, milliyet, renk, cinsiyet, doğum, felsefî inanç, millî veya sosyal köken ve siyasî veya diğer fikir yahut düşünceleri ile ekonomik güçleri ve diğer toplumsal konumları yönünden ayırım yapılmaksızın ve hiçbir kimseye ayrıcalık tanınmaksızın herkese eşit olarak uygulanır.
İnfaz hukukunda 5275 sayılı kanunumuz gereği ne kadar süre cezaevinde kalınması gerekiyorsa o kadar süre hükümlü cezaevinde kalmalıdır. Buna infaz hukukunda hakkaniyete uygun çözüm, denge sistemi denir. İnfaz hukukunda bu dengeyi sağlayacak olan makam infaz savcılığıdır.
Modern ceza infaz hukukunun amacı sadece kefaretten ibaret değildir. Anasaya Mahkemesi bir kararında ceza infaz hukuku için toplumun öç alma duygularını doyurmayı ya da ibret oluşturmasını amaçlamamaktır. Asıl infaz hukukunun amacının iyileştirme olduğunu kabul etmiştir.
Ceza ve güvenlik tedbirlerinin infazı ile ulaşılmak istenilen temel amaç, öncelikle genel ve özel önlemeyi sağlamak, bu maksatla hükümlünün yeniden suç işlemesini engelleyici etkenleri güçlendirmek, toplumu suça karşı korumak, hükümlünün; yeniden sosyalleşmesini teşvik etmek, üretken ve kanunlara, nizamlara ve toplumsal kurallara saygılı, sorumluluk taşıyan bir yaşam biçimine uyumunu kolaylaştırmaktır
İnfaz hukukunda iki temel prensip vardır.
1.İNFAZDA KESİNLEŞME PRENSİBİ
İnfaz hükümleri kesinleşmedikçe yerine getirilemez. İnfaz hukukunun en önemli konusu cezanın kesinleşmesidir. İnfaz kanunumuzun 4. Maddesine göre mahkumiyet hükümleri kesinleşmedikçe infaz olunamaz. Burada iki husus çok önemlidir.
Birincisi Ceza mahkemesi tarafından verilen bir mahkumiyet hükmü olmalıdır. İkincisi bu verilen cezanın mutlaka kesinleşmiş olması gerekir. Bu mahkumiyet hükümleri hapis, adli para cezası veya güvenlik tedbiri olabilir.
Hapis ve adli para cezalarının infazı, infaz savcılıklarınca yapılır. Güvenlik tedbirlerinin infazı ise denetimli serbestlik müdürlüğünce yerine getirilir. Kanunsuz suç ve ceza olmaz ilkesinin tamamlayıcısı, kanunsuz infaz olmaz ilkesidir.
2.İNFAZDA KAZANILMIŞ HAK OLMAZ PRENSİBİ
İnfazda kazanılmış hak yoktur. İnfazda kazanılmış hak olmaz ilkesi gereğince infaz hesaplamalarında yapılan yanlışlıklardan her zaman dönmek mümkündür.
Örneğin: Müddetname hesaplaması yapılırken hükümlü’nün 5 yıl 2 ay günlük hapis süresi, 2 yıl 5 ay olarak hesaplanmışsa ; infazda hükümlü lehine kazanılmış hak olmayacağından hatalı müddetname her zaman değiştirilebilir.
İnfaz hukukunun temel gayesi cezalandırma değil ıslah etme amacı taşır.
Bu yüzden hükümlülerin cezalandırılmasında iyileştirilmeler yapılmış, hükümlü cezaevindeki kurallara uymak koşuluyla cezasının tamamını cezaevinde çekmemesi için infaz yasamıza koşullu salıverilme kurumu getirilmiştir.
KOŞULLU SALIVERME
Hapis cezasının bir kısmını cezaevinde “iyi halli” geçiren hükümlünün cezasının kalan kısmını cezaevi dışında denetim altında tutulmak suretiyle şartlı olarak infaz etmesidir.
Şartlı tahliyeden bütün hükümlüler yararlanır.
Ancak tek bir istisna 2005 yılından önce eski ceza kanunumuza Türkiye’de ölüm cezası verilmekteydi. İşte bu durumda ölüm cezası verilen hükümlü daha sonradan çıkarılan kanunla ölüm cezası, ömür boyu ağırlaştırılmış müebbet hapis cezasına çevrilmişse artık bu kişiler şartlı tahliyeden yararlanamaz. Ülkemizde bu durumda olan az sayıda hükümlü vardır. Bu kişiler kapalı cezaevinde ömür boyu müebbet cezası ile cezaları infaz edilmektedir. Bunun dışındaki bütün hükümlüler koşullu salıvermeden yararlanır.
Denetimli serbestlikten ise her hükümlü yararlanamaz. Denetimli serbestlikten yararlanmak için hükümlünün açık cezaevine ayrılma şartı vardır. Açık cezaevine ayrılamayan hükümlü denetimli serbestlikten yararlanamayacaktır.
Koşullu salıvermeden yararlanan hükümlü cezasının tamamını cezaevinde değil, bir kısmını cezaevinde infaz ederek geçirmektedir. Koşullu salıverilmeden yararlanabilmek için mahkûmun kurumdaki infaz süresini iyi hâlli geçirmesi, cezanın bir kısmını infaz edilmiş olması ve mahkeme tarafından koşullu salıverme kararı bulunması gerekmektedir.
Aksi takdirde şartları yerine getirmeyen hükümlüler koşullu salıvermeden yararlanmazlar, cezalarının tamamı ceza infaz kurumunda infaz edilir. Koşullu salıvermeden yararlanabilmek için hükümlünün talep etmesine gerek yoktur. Koşulları taşıyan hükümlü koşullu salıvermeden talep etmese bile yararlanır.
Koşullu salıverilme yalnızca hapis cezaları için uygulanan bir kurumdur.
Adli para cezalarında koşullu salıverilme hükümleri uygulanmaz.
Koşullu salıverme kararını ancak mahkeme verir.
Koşullu salıverilme kararını vermeye yetkili ve görevli mahkeme, infaz işlemlerinin yapıldığı yer İnfaz Hakimliği’dir
Koşullu salıverilme her suç tipi için aynı değildir. Bazı suçlarda koşullu salıverilme oranı 2/3 veya 3/4 uygulanırken bazılarında ise 1/2 uygulanmaktadır.
GENEL KOŞULLU SALIVERİLME ORANI
Suç tarihinin önemi olmaksızın genel kural koşullu salıverme oranı 1/2 ‘dir.
Bunun yanında bazı suçlarda koşullu salıverilme oranı suç türüne göre değişmektedir. İstisnai suçlarda koşullu salıverilme oranı değişmektedir. Bu istisnai suçlar nelerdir?
Terör suçları, uyuşturucu ticareti, cinsel suçlar bunlarda koşullu salıverilme oran 3/4 olarak uygulanırken; çocukların işledikleri terör, uyuşturucu ticareti, cinsel suçlarda koşullu salıverilme 2/3 olarak uygulanacaktır.
SUÇ TÜRÜ KOŞULLU SALIVERME ORANI
(YETİŞKİNLER)
Kasten Öldürme TCK (81-82,83) suçunda koşullu salıverme oranı 2/3’dür.
Kasten Yaralama TCK(86) suçunda koşullu salıverme oranı 1/2’dir
Kasten Yaralama TCK (86/3-a,b), TCK (87) suçunda koşullu salıverme oranı 1/2’dir
Neticesi Sebebiyle Ağırlaşmış Yaralama TCK (87/2-d) suçunda koşullu salıverme oranı 2/3’dür
Neticesi Sebebiyle Ağırlaşmış Yaralama TCK (87) suçunda koşullu salıverme oranı 1/2’dir
İşkence TCK (94-95) suçunda koşullu salıverme oranı 2/3’dür
Eziyet TCK (96) suçunda koşullu salıverme oranı 2/3’dür
Cinsel suçlarda TCK (102/2,103, 104/2-3) koşullu salıverme oranı 3/4’dür
Cinsel Suçlarda TCK (102/1,104/1,105) koşullu salıverme oranı 2/3’dür
Cinsel suçların tamamında koşullu salıverme oranı 2/3’dür
Özel hayatın gizliliğine karşı suçlarda TCK (132,133,134,135,136,137,138) koşullu salıverme oranı 2/3’dür
Uyuşturucu veya uyarıcı madde imal ve ticareti TCK (188) suçunda koşullu salıverme oranı 3/4’dür
Örgüt Suçlarında TCK (220) koşullu salıverme oranı 2/3’dür
Devletin güvenliğine karşı suçlarda TCK (302-325) koşullu salıverme oranı 1/2’dir
Casusluk Suçlarında TCK (326 ila 339) koşullu salıverme oranı 2/3’dür
Terör suçlarında koşullu salıverme oranı 3/4’dür
Mit Kanunundaki Suçlarda koşullu salıverme oranı 2/3’dür
Mükerrirlerde koşullu salıverme oranı 2/3’dür
İstisna: 28.06.2014 tarihinden önce işlenen uyuşturucu ticareti ve cinsel suçlarda koşullu salıverme 2/3 iken 28.06.2014 tarihinden sonra işlenen cinsel ve uyuşturucu ticareti suçlarında koşullu salıverme 3/4 uygulanır.
Çocuklar için uygulanacak koşullu salıverme oranı:
SUÇ TÜRÜ KOŞULLU SALIVERME ORANI
(ÇOCUKLAR)
Kasten Öldürme TCK (81-82,83) suçunda koşullu salıverme oranı 2/3’dür
Kasten Yaralama TCK (86) suçunda koşullu salıverme oranı 1/2’dir
Kasten Yaralama TCK (86/3-a,b), TCK (87) suçunda koşullu salıverme oranı 1/2’dir
Neticesi Sebebiyle Ağırlaşmış Yaralama TCK (87/2-d) suçunda koşullu salıverme oranı 2/3’dür
Neticesi Sebebiyle Ağırlaşmış Yaralama TCK (87) suçunda koşullu salıverme oranı 1/2’dir
İşkence TCK (94-95) suçunda koşullu salıverme oranı 2/3’dür
Eziyet TCK (96) suçunda koşullu salıverme oranı 2/3’dür
Cinsel Suçların tamamında koşullu salıverme oranı 2/3’dür
*Cinsel suçların tamamı 28.06.2014 tarihinden önce işlenmişse koşullu salıverilme oranı 2/3’tür. 28.06.2014 tarihinden sonra çocuk hükümlülerin işledikleri cinsel saldırı suçlarında koşullu salıverilme oranı 2/3 olarak uygulanacaktır.
Özel hayatın gizliliğine karşı suçlarda TCK (132,133,134,135,136,137,138) koşullu salıverme oranı 2/3’dür
Uyuşturucu veya uyarıcı madde imal ve ticareti TCK (188) suçunda koşullu salıverme oranı 2/3’dür
*Uyuşturucu ticareti suçu, 28.06.2014 tarihinden önce işlenmişse koşullu salıverilme oranı 2/3’tür. 28.06.2014 tarihinden sonra çocuk hükümlülerin işledikleri uyuşturucu ticareti suçlarında koşullu salıverilme oranı 2/3 olarak uygulanacaktır.
Örgüt Suçlarında TCK (220) koşullu salıverme oranı 2/3’dür
Devletin güvenliğine karşı suçlarda TCK (302-325) koşullu salıverme oranı 1/2’dir
Casusluk Suçlarında TCK (326 ila 339) koşullu salıverme oranı 2/3’dür
Terör Suçlarında koşullu salıverme oranı 2/3’dür
Mit Kanunundaki Suçlarda koşullu salıverme oranı 2/3’dür
Mükerrirlerde koşullu salıverme oranı 2/3’dür
Diğer Suçlarda koşullu salıverme oranı 1/2’dir
DENETİMLİ SERBESTLİĞİN İNFAZI
Hükümlülerin dış dünyaya uyumlarını sağlamak, aileleriyle bağlarını sürdürmelerini ve güçlendirmelerini temin etmek amacıyla, açık ceza infaz kurumunda veya çocuk eğitim evinde bulunan ve koşullu salıverilmesine bir yıl veya daha az süre kalan iyi hâlli hükümlülerin talebi hâlinde, cezalarının koşullu salıverilme tarihine kadar olan kısmının denetimli serbestlik tedbiri uygulanmak suretiyle infaza karar verilir.
Denetimli serbestlik kararını, ceza infaz kurumu idaresince hazırlanan değerlendirme raporu dikkate alınarak hükmün infazına ilişkin işlemleri yapan Cumhuriyet başsavcılığının bulunduğu yer infaz hâkimi verecektir. İnfaz hakimliği kararına karşı itiraz merci Ağır Ceza Mahkemesidir.
Hükümlünün denetimli serbestlikten yararlanabilmesi için şu üç şart gereklidir.
1.Hükümlü denetimli serbestlikten yararlanabilmesi için açık ceza infaz kurumunda bulunması
2.Hükümlü’nün ‘‘iyi halli’’ olması
3.Hükümlünün koşullu salıverilmesine 1 yıl veya daha az bir süre kalmış olması gerekir.
Bu üç şart birlikte gerçekleşmişse herhangi bir suç istisnası olmadan bütün hükümlüler 1 yıl kala denetime ayrılacaklardır.
Denetimli serbestlik kararını infazın yürütüldüğü yer infaz hakimliği verecektir. Cezaevinde bulunan idari ve gözlem kurulu iyi hali tespit edecek ve bu iyi hal kararı üzerine infaz hakimliği tarafından hükümlünün denetimli serbestlik hakkından yararlanması mümkün olacaktır. Denetimli serbestliği ihlal eden hükümlü derhal açık ceza infaz kurumuna alınacaktır.
7242 sayılı infaz kanunuyla yapılan değişikliğin ardından denetimli serbestlik süreleri de değişmiştir.
30 Mart 2020 tarihinden önce işlenen suçlarda kural olarak 3 Yıl, ancak istisnai suçlarda denetimli serbestlik miktarı değişmektedir.
30 Mart 2020 tarihinden sonra işlenen bütün suçlarda denetimli serbestlik istisnasız olarak 1 Yıl uygulanacaktır.
Şöyle ki;
30 Mart 2020 tarihinden önce işlenen suçlarda;
DENETİMLİ SERBESTLİK SÜRE
(YETİŞKİN/ÇOCUK )
Kasten Öldürme suçunda TCK (81-82,83) denetimli serbestlik 1 Yıldır
Kasten Yaralama suçunda TCK (86/3-a,b), TCK (87) denetimli serbestlik 1 Yıldır
Kasten Yaralama suçunda TCK (86) denetimli serbestlik 3 Yıldır
Neticesi Sebebiyle Ağırlaşmış Yaralama TCK (87/2-d) suçunda denetimli serbestlik 1 Yıldır
Neticesi Sebebiyle Ağırlaşmış Yaralama TCK (87) suçunda denetimli serbestlik 3 Yıldır
İşkence TCK (94-95) suçunda denetimli serbestlik 1 Yıldır
Eziyet TCK (96) suçunda denetimli serbestlik 1 Yıldır
Cinsel suçlarda TCK (102/2,103, 104/2-3) denetimli serbestlik 1 Yıldır
Cinsel Suçlarda TCK (102/1,104/1,105) denetimli serbestlik 1 Yıldır
Cinsel suçların tamamında denetimli serbestlik 1 Yıldır
Özel hayatın gizliliğine karşı suçlarda TCK (132,133,134,135,136,137,138) denetimli serbestlik 1 Yıldır
Uyuşturucu veya uyarıcı madde imal ve ticareti suçunda TCK (188) denetimli serbestlik 1 Yıldır
Örgüt Suçlarında TCK (220) denetimli serbestlik 3 Yıldır
Devletin güvenliğine karşı suçlarda TCK (302-325) denetimli serbestlik 1 Yıldır
Casusluk suçlarında TCK (326 ila 339) denetimli serbestlik 1 Yıldır
Terör Suçlarında denetimli serbestlik 1 Yıldır
Mit Kanunundaki Suçlarda denetimli serbestlik 3 Yıldır
Mükerrirler —–
Diğer Suçlarda denetimli serbestlik 3 Yıldır
28.06.2014 tarihinden önce işlenen uyuşturucu ticareti ve cinsel suçların tamamında yetişkin hükümlü veya çocuk hükümlü farketmeksizin denetimli serbestlik 1 yıl olarak uygulanacaktır. 30 Mart 2020 tarihinden sonra işlenen bütün suçlarda yetişkin veya çocuk hükümlü için 1 yıl denetimli serbestlik uygulanacaktır.
Denetimli serbestlik ile koşullu salıverilme birbirlerine çok karıştırılmaktadır. Şöyle ki; hükümlü kasti suçlarda 3 yıl üstü ya da taksirli suçlarda 5 yıl üstü ceza almışsa kapalı ceza infaz kurumunda cezası infaz edilir.
Hükümlü kapalı ceza infaz kurumunda geçirmesi gereken süreyi geçirdikten sonra açık ceza infaz kurumuna geçiş yapar, devamında da koşullu salıverilmesine 3 yıl /1 yıl (suç tarihine göre veya suça göre değişkenlik gösterebilir.) kala denetime geçmektedir.
İşte hükümlünün kapalı, açık ve denetim sürecinin tamamına koşullu salıverilme diyoruz. Denetimli serbestlik, koşullu salıverme anlamına gelmez. Koşullu salıvermeye giden süreçte bir infaz hukuku parçasıdır.
MÜEBBET – AĞIRLAŞTIRILMIŞ MÜEBBET CEZALARININ KOŞULLU SALIVERMESİ
*Ağırlaştırılmış müebbet cezalarının 30 yılını
*Müebbet cezalarının ise 24 yılını dolduranlar koşullu salıvermeden yararlanabilirler.
*Birden fazla ağırlaştırılmış müebbet hapis cezasına veya ağırlaştırılmış müebbet hapis cezası ile müebbet hapis cezasına mahkûmiyet hâlinde 36
*Birden fazla müebbet hapis cezasına mahkûmiyet hâlinde 30
* Bir ağırlaştırılmış müebbet hapis cezası ile süreli hapis cezasına mahkûmiyet hâlinde en fazla 36
*Bir müebbet hapis cezası ile süreli hapis cezasına mahkûmiyet hâlinde en fazla 30 yıldır.
*Birden fazla süreli hapis cezasına mahkumiyet halinde en fazla 28 yıldır.
SUÇ ÖRGÜTÜ ÇERÇEVESİNDE İŞLENEN SUÇLARDA KOŞULLU SALIVERME
Suç işlemek için örgüt kurmak veya ya da örgütün faaliyeti çerçevesinde işlenen süreli suçlarda koşullu salıverme 2/3 olarak uygulanır.
Suç işlemek için örgüt kurmak, yönetmek, örgütün faaliyeti çerçevesinde işlenen suçlarda ;
Ağırlaştırılmış müebbet cezalarının 36 yılını
Müebbet cezalarının ise 30 yılını dolduranlar koşullu salıvermeden yararlanabilirler.
SUÇ ÖRGÜTÜ ÇERÇEVESİNDE İŞLENEN BİRDEN FAZLA MAHKUMİYET HALLERİNDE KOŞULLU SALIVERME
*Birden fazla ağırlaştırılmış müebbet hapis cezasına veya ağırlaştırılmış müebbet hapis cezası ile müebbet hapis cezasına mahkûmiyet hâlinde 40 yıl
*Birden fazla müebbet hapis cezasına mahkûmiyet hâlinde 34 yıl
*Bir ağırlaştırılmış müebbet hapis cezası ile süreli hapis cezasına mahkûmiyet hâlinde en fazla 40 yıl
*Bir müebbet hapis cezası ile süreli hapis cezasına mahkûmiyet hâlinde en fazla 34 yıl
*Birden fazla süreli hapis cezasına mahkûmiyet hâlinde en fazla 32 yıldır. Bu fıkra hükümleri çocuklar hakkında uygulanmaz.
Koşullu salıverilen hükümlünün tâbi tutulacağı denetim süresi, yukarıdaki fıkralara göre infaz kurumunda geçirilmesi gereken süre kadardır. Ancak süreli hapislerde hakederek tahliye tarihini geçemez.
TEKERRÜR DURUMUNDA KOŞULLU SALIVERME
Tekerrür; Daha Önceden işlenen suçtan dolayı verilen hüküm kesinleştikten sonra yeni bir suçun işlenmesi halinde, tekerrür hükümleri uygulanır.
İkinci kez suç işleyen kişiye mükerrir denir. Tekerrür halinde hükmolunan ceza, mükerrirlere özgü infaz rejimine göre çektirilerek cezası ağırlaştırılmaktadır.
Birinci tekerrür halinde koşullu salıvermeden yararlanmak mümkündür. Birinci Tekerrür halinde süreli hapis cezasında koşullu salıverme 2/3 olarak uygulanacaktır.
İkinci tekerrür hükümlerinin uygulandığı suçların hepsinde suçun cezasının tamamı kapalı cezaevinde geçirilecektir. Denetimli serbestlik hükümlerinden yararlanılmaz.
İkinci tekerrür halinde suç ayrımı olmadan bütün suçlar için koşullu salıverme hakları yoktur. Açık cezaevine geçemezler.
*Müebbet ve ağırlaştırılmış müebbet cezasında denetimli serbestlik tedbiri uygulanmaz.
*Ağırlaştırılmış müebbetlerde açık cezaevine geçiş hakkı yoktur.
Örneğin: Kasten öldürmeden ağırlaştırılmış müebbet hapis cezası alan birisi 30 yıl sonra şartlı tahliye olabilecektir. Ancak ne açığa ne de denetimli serbestlikten yararlanamayacaktır. 30 yıl kesintisiz kapalı cezaevinde geçirecektir.
AÇIK CEZA İNFAZ KURUMU:
Açık ceza infaz kurumları, hükümlülerin iyileştirilmelerinde, çalıştırılmaları ve meslek edindirilmelerine öncelik verilen, firara karşı engelleri ve dış güvenlik görevlisi bulunmayan, güvenlik bakımından kurum görevlilerinin gözetim ve denetimi ile yetinilen kurumlardır.
Hükümlü kişi, kapalı ceza infaz kurumunda infazını tamamlandıktan sonra çalışma ve meslek edinme amacına uygun bir şekilde açık ceza infaz kurumuna geçiş yapmaktadır. Açık ceza infaz kurumuna geçiş iki türlü olur.
Birincisi kapalı ceza infaz kurumundan açık ceza infaz kurumuna geçilmesi şeklinde olabileceği gibi ya da hükümlü kişinin infazının doğrudan açık ceza infaz kurumunda da gerçekleşebilir. Kapalı ceza infaz kurumunda belli süreyi geçirdikten sonra açık ceza infaz kurumuna geçmenin belirli koşulları vardır.
Bunlar;
1.Kural olarak açık ceza infaz kurumuna geçmek isteyen hükümlünün talebi gerekir. Kişi açık ceza infaz kurumuna geçmeyi talep ederse masrafları da ödemeyi tahahhüt edecektir. Masraflar Devlet tarafından karşılanmayacaktır.
Bazı hallerde hükümlü talep etmese bile açık ceza infaz kurumuna ayrılma yönetmeliği gereğince resen de hükümlü kapalı ceza infaz kurumundan açık ceza infaz kurumuna geçiş yapabilir.
2.Hükümlü cezasının belli bir bölümünü kapalı ceza infaz kurumunda geçirmiş olmalıdır. Ceza süreleri açığa ayrılma yönetmeliğinde suç tiplerine göre ayrı ayrı belirlenmiş, aşağıda açıklanmıştır.
3.İdare gözlem kurulu tarafından hükümlünün iyi halli olduğuna ilişkin karar verilmesi gerekir. Bu kararlara karşı infaz hakimliğine itiraz edilir.
4.Hükümlü’nün bulunduğu kapalı ceza infaz kurumu ile yetkili Cumhuriyet Başsavcılığı tarafından karar verilmesi gerekir.
Bu karar prensip itibariyle derhal uygulamaya konulur; ancak bazı suçlarda 10 yıl veya daha fazla süreli hapis cezaları, terör suçları, örgüt suçları, kasten öldürme, cinsel dokunulmazlığa karşı işlenen suçlar, uyuşturucu ticareti suçlarında idare ve gözlem kurulu kararı infaz hakiminin onayından sonra uygulanır.
Eğer yukarıda sayılan istisna suçlar varsa idare ve gözlem kurulu kararı, Cumhuriyet Başsavcılığı kararı ve infaz hakimliğinin onayının birlikte olması gerekir.
İstisna olmayan suçlarda yalnızca idare ve gözlem kurulu kararı ile Cumhuriyet Başsavcılığı kararı birlikte olması yeterlidir. İnfaz hakimliğinin onayına gerek yoktur. Verilen kararlar hükümlü kişinin bulunduğu açık ceza infaz kurumu var ise oraya gönderilir.
Denetimli serbestlikten yararlanabilmek için hükümlünün açığa ayrılması gereklidir.
Açığa ayrılamayan hükümlü denetimli serbestlikten yararlanamaz.
Bazı suçlarda açık ceza infaz kurumuna ayrılma mümkün değildir. Bunlar ;
Kapalı kurumlarda bulunan hükümlülerden;
* Ağırlaştırılmış müebbet hapis cezasına mahkûm olanlar,
* Haklarında ikinci defa tekerrür hükümleri uygulananlar,
* Haklarında iyi hal kararı verilse bile, 5275 sayılı Kanunun 44 üncü maddesinde sayılan eylemlerden dolayı toplam beş ve daha fazla hücreye koyma cezası alıp, son hücreye koyma cezasının kaldırılması üzerinden bir yıl geçmemiş olanlar,
* Terör ve örgütlü suçlardan hükümlü olup, 6 ncı maddenin ikinci fıkrasının (c) ve (ç) bentleri dışında kalanlar, açık kurumlara ayrılamaz.
Ayrıca;
* Koşullu salıverilme kararı geri alınanların, geri alınan cezalarının tamamı,
* Denetimli serbestlik tedbirinin ihlali sonucunda, koşullu salıverilme tarihine kadar olan sürenin tamamı,
* Çocuk eğitim evleri hariç, kapalı kurumlardan firar edenler ile açık kurumlardan ikinci kez firar etmiş olanların, firar tarihinden önce kesinleşmiş olan cezaları ve koşullu salıverilme tarihine kadar kesinleşerek infazına başlanacak olan cezalarının tamamı,
* 2004 sayılı İcra ve İflas Kanunu gereğince verilen hapsin tazyik veya tazyik hapisleri dışında, diğer kanunlarda düzenlenen tazyik, disiplin veya zorlama hapislerinin tamamı, kapalı kurumlarda infaz edilir. Diğer cezalar, Yönetmelikte aranan koşulların bulunması halinde açık kurumlarda infaz edilebilir.
Kapalı kurumda hükümlü olup;
* İşlediği iddia olunan başka bir suçtan dolayı haklarında 4/12/2004 tarihli ve 5271 sayılı Ceza Muhakemesi Kanununun 100 üncü maddesine göre tutuklama kararı verilenler,
* Yaş, sağlık durumu, bedensel veya zihinsel yetenekleri bakımından çalışma koşullarına uyum sağlayamayacakları idare ve gözlem kurulu kararıyla saptananlar, bu durumları devam ettiği sürece açık kurumlara ayrılamaz.
Bazı suçların infazı kapalı cezaevinde değil, doğrudan açık cezaevinde infazı tamamlanır.
DOĞRUDAN AÇIK CEZAEVİNDE GEÇİRİLECEK CEZALAR
*Kasten işlenen suçlardan toplam 3 yıl veya daha az hapis cezasına mahkum olanlar
*Taksirli suçlardan toplam 5 yıl veya daha az hapis cezasına mahkum olanlar
*Adli para cezası infaz sürecinde hapis cezasına çevrilenler
*2004 sayılı İcra ve İflas kanunu gereğince tazyik hapsine tabi tutulanların infazı açık cezaevinde tamamlanır.
Bunların dışında Terör suçları, örgüt kurmak, yönetmek, ve örgüte üye olmak suçları, örgütlü suçlar, cinsel dokunulmazlığa karşı suçlardan mahkum olanlar ile ikinci defa mükerrir olanlar ve koşullu salıverilme kararının geri alınması nedeniyle cezası aynen infaz edilenlerin cezası kapalı cezaevinde tamamlanır.
KAPALI CEZA İNFAZ KURUMU
İç ve dış güvenlik görevlileri bulunan, firara karşı teknik, mekanik, elektronik veya fizikî engellerle donatılmış, oda ve koridor kapıları kapalı tutulan, ancak mevzuatın belirttiği hâllerde aynı oda dışındaki hükümlüler arasında ve dış çevre ile temasın olanaklı bulunduğu, yeterli düzeyde güvenlik sağlanmış ve hükümlünün gereksinimine göre bireysel, grup hâlinde veya toplu olarak iyileştirme yöntemlerinin uygulanabileceği tesislerdir.
KAPALI CEZAEVİNDE YATMA SÜRESİ (AÇIĞA GEÇME HAKKI)
Genel Kural; Cezaların toplam 10 yıldan az olan hükümlüler, cezalarının sadece 1 ayını kapalı cezaevinde geçirmek, iyi halli olmak ve koşullu salıverilme süresine 7 yıl veya daha az kalması kaydıyla açık cezaevine ayrılma hakkına sahiptir.
Örneğin: Özel hayatın gizliliği suçundan 6 yıl hüküm giymiş kimsenin koşullu salıverilme oranı 2/3 uygulanacak yani 4 yıl cezaevinde kalması gerekir ve denetim süresi 1 yıl uygulacaktır. Böylece kişi 1 ay kapalıda 35 ay açıkta 1 yılda denetimli serbestlikten yararlanarak şartlı tahliye olacaktır.
Cezalarının toplamı 10 yıl veya yukarı olan hükümlüler ise, toplam cezalarının 1/10’unu herhangi bir cezaevinde geçirmek, ”iyi halli” olmak ve koşullu salıverilme süresine 7 yıl ve daha az kalması şartıyla açık cezaevine ayrılma hakkına sahiptir.
Örneğin: Kasten öldürme suçundan 24 yıl hapis cezası alan birinin koşullu salıverilmesi için 2/3 şartlı tahliye oranıdır. Yani 16 yıl cezaevinde kalması gerekmektedir. 1 yıl da denetimli serbestlik hakkı bulunmaktadır. Son 7 yıl kala açığa geçebilir. Bu durumda 16 yılının 9 yılını kapalıda 6 yılını açıkta 1 yılını da denetimde geçirerek şartlı tahliye olacaktır.
Koşullu Salıverilmesine 5 yıl kala Açık Cezaevine Geçme Hakkı Kazanılan Suçlar ve Mahkumiyetler
-Müebbet hapis cezasına mahkumiyet
-Yağma suçu, Nitelikli Yağma Suçu (148-149)
-Nitelikli hırsızlık suçu (142)
-Uyuşturucu veya uyarıcı madde imal veya ticareti, uyuşturucu kullanılmasını kolaylaştırma suçu (188 ve 190)
Örneğin: Kasten öldürme suçundan müebbet hapis cezası alan birinin koşullu salıverilmesi için 24 yılının tamamını cezaevinde geçirmesi gerekir. (Müebbet hapis cezası alanlar 24 yılını doldurmadıkça koşullu salıvermeden yararlanamazlar.)
Son 5 yıl kala açığa geçebilecek ancak denetimli serbestlikten faydalanamayacaktır. (Müebbet hapis cezalarında denetimli serbestlik yoktur.) Kişi, 19 yıl kapalıda 5 yılda açıkta kalarak şartlı tahliye edilecektir.
Koşullu salıverilmesine 3 yıl kala Açık Cezaevine Geçme hakkı Kazanılan Suçlar
-Cinsel Saldırı Suçu (TCK md 102)
-Cinsel İstismar Suçu (TCK md 103)
-Eşe karşı işlenen kasten öldürme veya kasten yaralama veya eziyet suçlarından (TCK 82/1-d, 86/3-a, ve 96/2-b maddeleri) mahkum olanlar
-Cezaları yüksek güvenlikli kapalı kurumlar veya diğer kapalı kurumların yüksek güvenlikli bölümlerinde infaz edilenlerden toplam cezalarının üçte birini bu kurumlarda iyi halli olarak geçiren ve koşullu salıverme tarihine üç yıl veya daha az süre kalanlardır.
Daha detaylı bilgi için lütfen bizimle iletişime geçiniz.