Kira Bedelinin Uyarlanması Davası Nedir?

Hukukumuzda sözleşmeye bağlılık ve sözleşme serbestliği ilkeleri kabul edilmiştir. Bu ilkelere göre, sözleşme yapıldığı andaki gibi aynen uygulanmalıdır. Sözleşme koşulları borçlu için sonradan ağırlaşmış, edimler dengesi sonradan çıkan olaylar nedeni ile değişmiş olsa bile, borçlu sözleşmedeki edimini aynen ifa etmelidir. Sözleşmeye bağlılık ilkesi, hukuki güvenlik, doğruluk, dürüstlük kuralının bir gereği olarak sözleşme hukukunun temel ilkesini oluşturmaktadır. Ancak bu ilkenin istinasını oluşturan, uyarlama davası, Türk Borçlar Kanunumuzda özel olarak düzenlenmiştir.

Ülkemizde yaşanan olağanüstü gelişmeler kiracı ve kiraya vereni zor durumda bırakmış bu nedenle uyarlama davasını açılmasını zorunlu kılmıştır.

İşte bu nedenle hem kiralayan hem de kiraya veren bu davayı açabilir.

Uyarlama davasının yasal dayanağı 6098 Sayılı Yasanın 138.maddesinde “Aşırı İfa Güçlüğü” madde başlığı altında düzenlemiş, “Sözleşmenin yapıldığı sırada taraflarca öngörülmeyen ve öngörülmesi de beklenmeyen olağanüstü bir durum, borçludan kaynaklanmayan bir sebeple ortaya çıkar ve sözleşmenin yapıldığı sırada mevcut olguları, kendisinden ifanın istenmesini dürüstlük kurallarına aykırı düşecek derecede borçlu aleyhine değiştirir ve borçlu da borcunu henüz ifa etmemiş veya ifanın aşırı ölçüde güçleşmesinden doğan haklarını saklı tutarak ifa etmiş olursa borçlu, hakimden sözleşmenin yeni koşullara uyarlanmasını isteme, bu mümkün olmadığı takdirde sözleşmeden dönme hakkına sahiptir. Sürekli edimli sözleşmelerde borçlu, kural olarak dönme hakkının yerine fesih hakkını kullanır. Bu madde hükmü yabancı para borçlarında da uygulanır.” hükmüne yer verilmiş ve bu düzenleme öğreti ve uygulamada sözleşmeye bağlılık (ahde vefa) ilkesinin istisnalarından biri olarak kabul edilmiştir.

Uyarlama Davası Şartları Nelerdir?

Uyarlama davası; kiralananın niteliğindeki normalin üstündeki değişmeler, imar ve ticaret değişiklikleri, döviz kurlarındaki ani ve aşırı iniş ve çıkışlar ile ülkeyi sarsan ciddi ekonomik kriz veya doğal afetlere bağlı ödeme esaslarının yeniden düzenlenmesi için kira bedelinin uyarlanması için açılmaktadır.

Uyarlama Davası Ne Zaman Açılmalıdır?

Kira sözleşmelerinde edimler arasındaki dengenin aşırı bozulması ve sözleşmenin taraflar açısından çekilmez hale gelmesi durumunda kira parasının günün ekonomik koşullarına uyarlanması için her zaman “uyarlama” davası açılabilmektedir.

 

Daha detaylı bilgi için lütfen bizimle iletişime geçiniz.