Hakaret; kişinin onuruna, şerefine, haysiyetine yönelik sarf edilmiş sözlerdir. Kişi karşısındaki kişiyi rencide edecek sözde veya davranışta kelimelerle ya da hareketlerle bulunduğu takdirde hakaret suçu oluşmuş olur. Hakaret suçu Türk Ceza Kanunumuzun 125. Maddesinde ayrıntılı olarak düzenlenmiştir.

Hakaret Suçu

Bir kimseye onur, şeref ve saygınlığını rencide edebilecek nitelikte somut bir fiil veya olgu isnat eden veya sövmek suretiyle bir kimsenin onur, şeref ve saygınlığına saldıran kişi, üç aydan iki yıla kadar hapis veya adlî para cezası ile cezalandırılır.

Hakaret suçunu işleyenler hakkında 3 ayda 2 yıla kadar hapis veya adli para cezası öngörülmüştür.

Hakaret suçunun basit hali şikayete ve uzlaştırmaya tabidir. Mağdur yargılamanın herhangi bir aşamasında şikayetinden vazgeçerse dava düşecektir. Hakaret suçunun nitelikli halinde ise ceza miktarı artırılacaktır.

Hakaret suçunun;

*Kamu görevlisine karşı görevinden dolayı,

*Dini, siyasi, sosyal, felsefi inanç, düşünce ve kanaatlerini açıklamasından, değiştirmesinden, yaymaya çalışmasından, mensup olduğu dinin emir ve yasaklarına uygun davranmasından dolayı,

*Kişinin mensup bulunduğu dine göre kutsal sayılan değerlerden bahisle, İşlenmesi halinde, cezanın alt sınırı bir yıldan az olamaz.

Görev sırasında veya görevini ilgilendiren bir konuda kamu görevlisinin hakarete uğraması hakaret suçunun nitelikli halini oluşturur. Bu durumda hakaret eden kişinin cezası daha da ağırlaşmaktadır.

Örneğin; Avukatlar da kamu görevlisi sayıldıklarından görevlerini ilgilendiren bir konuda hakarete maruz kalmışlarsa kamu görevlisine hakaret hükümlerinden faydalanacaktır. Avukatlık hizmeti dışında özel işlerinde hakarete uğramışlarsa da basit hakaret suçundan nitelendirme yapılacaktır.

Hakaretin alenen işlenmesi halinde ceza altıda biri oranında artırılır. Kurul hâlinde çalışan kamu görevlilerine görevlerinden dolayı hakaret edilmesi hâlinde suç, kurulu oluşturan üyelere karşı işlenmiş sayılır. Bu durumda zincirleme suça ilişkin madde hükümleri uygulanacaktır.

İnsanları rencide eden aşağılayan her ifade hakaret olarak nitelendirmektedir. Hakaret suçu, toplumun gelenek göreneklerine ve örf adetlerine göre şekillenmektedir. Ülkemizde hakaret olan bir söz, başka bir ülkede hakaret olarak kabul edilmeyebilir.

Globalleşen dünya ile birlikte insanların sosyal medya kullanımı oldukça artmış olup, bu yüzden sosyal medya aracılığıyla işlenen suçlarda büyük bir artış yaşanmaktadır. Sosyal medya aracılığıyla işlenen suçların en başında ise hakaret suçu gelmektedir.

Hakaret suçu ister yüz yüze isterse sosyal medya aracılığıyla işlensin cezalandırılması aynı olacaktır. Facebook veya Twitterdan yazılan bir söz ya da isnat hakaret unsuru taşıyorsa cezalandırılacaktır.

Hakaretin sosyal medya aracılığıyla işlenmesi halinde üç aydan iki yıla kadar hapis veya adli para cezası ile cezalandırılacaktır

Sosyal medyada işlenen hakaret suçunda aleniyet unsuru çok önemlidir. Eğer hakaret eylemini birden fazla kişi tarafından görülme, duyulma, algılanabilme olasılığı varsa aleniyet olduğu kabul edilir. Ceza artırım sebebi olacaktır. Aleniyet bulunmaması halinde basit hakaret suçundan cezalandırma yapılır.

Twitterda son dönemde popüler  olan retweet etmek de hakaret suçuna vücut vermektedir. Retweet etmek, başka bir kullanıcının paylaşımını diğer kişilerin görmesi için gerçekleştirilen eyleme verilen isimdir. Hakaret eden kullanıcının paylaşımını retweet etmek  suçtur. Twitter’da retweet yapmak veya yapılan hakareti beğenmekte suça iştirak olarak nitelendirilmektedir.

WHATSAPP ARACILIĞIYLA İŞLENEN HAKARET SUÇU

Whatsapp yoluyla hakaret olduğunda Whatsapp sistemi, telefon ve internet ortamında internet vasıtası ile iletişimi gerçekleştiren bir sistemdir. Burada kişi, kişiler ile iletişime geçtiği gibi gruplar kurarak grup içerisinde iletişim gerçekleşebilmektedir. Ancak bu sistem kendi içinde korunan ve üçüncü kişilere kapalı bir konumdadır.

Buradaki iletişimlerin kişisel veri olarak da korunması esastır. Whatsapp konuşmaları gizlilik içeren kişisel veri niteliğindedir. Sosyal medya hesaplarında yapılan paylaşımların ancak Whatsapp hesabının sahibi veya aynı paylaşım ortamında bulunan kişilerce delil olarak kullanımının mümkün olduğu düşünülecektir. Diğer bir anlatımla sahte profil oluşturup, paylaşımlarda bulunmak veya kişi profiline hesap sahibinin rızası olmadan girip yapılan paylaşımların delil olarak sunulması hukuka aykırıdır.

Sosyal medya hesaplarından olan Whatsapp tarafların özel hayatı kapsamında değerlendirilebilecek bir alandır. Bu platformda yapılan paylaşımların ancak hesabın sahibi veya aynı paylaşım ortamında bulunan kişilerce delil olarak ileri sürülmesi mümkündür.

Hakaret suçunun mutlaka doğrudan yüz yüze değil gıyapta olarak da işlenmesi durumunda yani doğrudan hakaret edilmesi yerine dolaylı olarak hakaret edilmesi halinde hakaretin cezalandırılabilmesi için fiilin en az üç kişiyle ihtilat ederek işlenmesi gerekir.

Örneğin: dedikodu yaparak da hakaret suçu işlenmesi mümkündür. Dedikodu yapmak; başka biri hakkında onun haberi olmadan onunla ilgili kötü niyetli sözler söylenmesine denir. Doğrudan kişinin yüzüne değil de  gıyabında yapılan dedikodudan en az 3 kişi haberdar olmuşsa burada suç oluşmuştur. Hakaret suçu isim verilmese de oluşabilir. İsim verilmese bile söylenen sözcüklerden veya yönlendirmelerden müştekiyi tespit edebilme imkanımız mümkünse hakaret suçu oluşur.

Hakaret suçu telefon konuşması sırasında gerçekleşiyorsa ne yapmak gerekir sorusunun yanıtı ise; Telefon görüşmesi sırasında hakarete maruz kaldığınızda başkaca delil elde etme imkanınız yoksa aranızda geçen konuşmayı ses kaydına alabilirsiniz.

Yargıtay bu durumu meşru savunma olarak kabul ederek, hukuka uygun değerlendirmektedir. Ayrıca telefon görüşmesi esnasında karşı taraf size hakaret veya tehdit etmeye başladığında yanınızda bir arkadaşınızın bulunması halinde konuşmayı hoparlöre alarak arkadaşınıza dinletmeniz halinde o kişinin tanıklığı yargılama sırasında dikkate alınmaktadır.

Karşılıklı hakaret durumlarında ise  TCK Madde 129/1 gereği; hakaret suçunun haksız bir fiile tepki olarak işlenmesi halinde, verilecek ceza üçte birine kadar indirilebileceği gibi, ceza vermekten de vazgeçilebilir hükmü gereğince hakaret eden kişinin ağır ve yoğun haksız kışkırtmanın varlığı halinde cezasında indirime veya cezadan verilmesinden vazgeçilmesi mümkündür.

Hakaret suçu eyleminden zarar görenler, savcılığa suç duyurusunda bulunabilecekleri gibi hukuki hakları için de hakaret aynı zamanda haksız fiil teşkil ettiğinden tazminat davası açmaları da mümkündür.