Kira Artışı Nasıl Olmalıdır?
Kira sözleşmesi, kiraya verenin bir şeyin kullanılmasını veya yararlanılmasını kiracıya bırakmayı, kiracının da buna karşılık kararlaştırılan kira bedelini ödemeyi üstlendiği, karşılıklı borçlar içeren bir akittir. Kira sözleşmesinde en büyük sorunlardan birisi de kira artışı konusudur. Değişen ekonomik koşullar, ev sahipleri ve kiracıları karşı karşıya getirdi. Ev sahiplerinin kiralardaki fahiş artış istemleri anlaşmazlıklara sebep olmuştur. Peki kira artışı nasıl belirlenmelidir?
Kira artışı, kira sözleşmesinde belirtilen bir oranda ve belirli bir zamanda yapılır. Kira artışı oranı, kira sözleşmesinde belirtilen kira bedeli artış oranlarına uygun olarak belirlenir. Kanunun çizdiği sınırlar içinde, kiralayan, dilediği kira artışını belirlemekte serbesttir. Yasaya göre kira artışı taraflarca bu konuda bir anlaşma yapılmamışsa, kira bedeli, bir önceki kira yılının tüketici fiyat endeksindeki on iki aylık ortalamalara göre değişim oranını geçmemek koşuluyla hâkim tarafından, kiralananın durumu göz önüne alınarak hakkaniyete göre belirlenir.
Son yıllarda artan kira bedelleri, beraberinde kiracı-ev sahipleri arasında hukuki sorunları da doğurdu. Yükselen kiralar ev sahibiyle kiracıyı birbirine düşürmüş, mahkemelerde kira anlaşmazlıkları arttı. Bu nedenle kira artış sınırı düzenlemesi getirilmiştir. TBMM Genel Kurulunda konut kira artışlarının bir önceki kira yılına ait bedelin yüzde 25’ini geçmemesine ilişkin düzenleme 2022 Haziran ayında kabul edilmişti.
7409 sayılı yeni yasayla TBK’nın 344. maddesine geçici düzenleme getirilmiştir. Yasanın Geçici 1. maddesi: ‘‘Konut kiraları bakımından bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihten itibaren geçerli olmak üzere yenilenen kira dönemlerinde uygulanacak kira bedeline ilişkin anlaşmalar, bir önceki kira yılına ait kira bedelinin yüzde 25’ini geçmemek koşuluyla geçerlidir. Bir önceki kira yılının tüketici fiyat endeksindeki on iki aylık ortalamalara göre değişim oranının yüzde 25’in altında kalması halinde değişim oranı geçerlidir. Bu kural, bir yıldan daha uzun süreli kira sözleşmelerinde de uygulanır. Bu oranları geçecek şekilde yapılan sözleşmeler, fazla miktar yönünden geçersizdir.’’
Yasaya göre kiralara yüzde 25’in üzerinde artış yapılamayacak ve kira artışı yalnızca konut kiraları içindir. İş yeri kiraları için böyle bir kira sınırı yok olup, konut kira artışını sınırlayan düzenleme temmuz 2024’e kadar geçerlidir.
Son olarak, kira artışı konusunda kiracı ile ev sahibi arasında oluşacak ilişkiyi de göz önünde bulundurmak önemlidir. Kira artışı yaparken, kiracıların bütçelerine uygun bir artış yapmaya çalışmak ve kiracıların mali durumlarını göz önünde bulundurmak gerekir. Bu sayede ev sahibi-kiracı ilişkileri uzun vadeli bir işbirliği ve karşılıklı memnuniyet oluşturur. Tüm bu faktörleri dikkate alarak, kira artışının uygunluğunu belirlemek ve kiracı ve ev sahibi arasındaki ilişkiyi korumak adına faydalı olacaktır.
Daha detaylı bilgi için lütfen bizimle iletişime geçiniz.