Olağanüstü Mal Rejimi (Mal Ayrılığı) Nedir?
Türk Medeni Kanununca kabul edilen yasal mal rejimi edinilmiş mallara katılma rejimidir. Eşler arasında yasal mal rejimi olan edinilmiş mallara katılma rejimi, edinilmiş malın her bir eşin mal rejiminin devamı süresince karşılığını vererek elde ettiği mal varlığı değeri olduğu kabul edilmiştir. Bazı özel durumlarda eşlerden biri evlilik birliği devam ederken diğer eşin borçlanması, alacaklı tehdidi, malları habersiz satması gibi durumlarda mahkemeye başvurarak yasal mal rejimini, mal ayrılığına dönüştürülmesini isteyebilir.
TMK’nin 206. maddesinde belirtilmiş olan haklı nedenlerin bulunması durumunda eşlerden birinin istemi üzerine hakim, yasal mal rejimi olan edinilmiş mallara katılma rejiminin, ‘‘Olağanüstü Mal Rejimine’’(Mal Ayrılığına) dönüşmesine karar verebilir.
Mal Ayrılığı Rejimine Nasıl Geçilir?
Evlilik birliği devam ederken mali yönlerden sorunlar yaşanması, malvarlıkları hususunda anlaşmazlıklar çıkması hem doğrudan eşleri hem de eşlerin alacaklısı konumunda olan üçüncü kişileri etkileyebilmektedir. Aile kurumu toplumun temel yapı taşı olup, birliğin devamlılığı ve korunmasının önemi açısından yaşanacak mali sıkıntılar, haciz, iflas vb. durumlarda uygulanmak ve eşlerin veya alacaklıların mevcut mal rejiminden zarar görmelerini önlemek amacıyla Türk Medeni Kanunu olağanüstü mal rejimi kurumunu benimsemiştir.
Mal ayrılığı rejimi, karı ve kocanın ayrı malvarlığına sahip olması esasına dayanır. Mal ayrılığı rejiminde eşlerden her biri, yasal sınırlar içerisinde kendi malvarlığı üzerinde yönetim, yararlanma ve tasarrufta tek başına maliktir. Mal ayrılığı rejimi Türk Medeni Kanunun 206. maddesinde düzenlenmiştir.
Türk Medeni Kanunu 206: ‘Haklı bir sebep varsa hâkim, eşlerden birinin istemi üzerine, mevcut mal rejiminin mal ayrılığına dönüşmesine karar verebilir. Özellikle aşağıdaki hâllerde haklı bir sebebin varlığı kabul edilir:
*Diğer eşe ait malvarlığının borca batık veya ortaklıktaki payının haczedilmiş olması,
* Diğer eşin, istemde bulunanın veya ortaklığın menfaatlerini tehlikeye düşürmüş olması,
* Diğer eşin, ortaklığın malları üzerinde bir tasarruf işleminin yapılması için gereken rızasını haklı bir sebep olmadan esirgemesi,
* Diğer eşin, istemde bulunan eşe malvarlığı, geliri, borçları veya ortaklık malları hakkında bilgi vermekten kaçınması,
* Diğer eşin sürekli olarak ayırt etme gücünden yoksun olması. Eşlerden biri ayırt etme gücünden sürekli olarak yoksun ise, onun yasal temsilcisi de bu sebebe dayanarak mal ayrılığına karar verilmesini isteyebilir.
TMK’nin 206 maddesindeki mal ayrılığı rejimi için haklı sebepler örnekleme yoluyla sayılmıştır. Eşlerden birinin iradi olarak veya irade dışı nedenlerle evlilik birliğinde edinilen malvarlıklarına esaslı zarar vermeleri ya da verme olasılıklarının yüksek bulunduğu durumlarda olağanüstü mal rejimine geçişine karar verilir. Mahkeme, her somut olay için kendi koşulları içinde değerlendirilerek mevcut mal rejiminin mal ayrılığı rejimine dönüşüm talebi hakkında karar verecektir. Evlilik malları üzerinde telafisi güç ve ciddi hak kaybına neden olacak hususlar varsa mal ayrılığı rejimine geçiş talebinin kabulü için önemlidir.
Daha detaylı bilgi için lütfen bizimle iletişime geçiniz.