İmar Kirliliği Suçunun 5237 sayılı kanuna girmiş olmasının en önemli nedeni ülkemizin deprem kuşağında yer alan bir ülke olması nedeniyle hem imarın bir denetime tabi tutulması hem de imar kirliliği suçunun ülkemizde önemli olmasıdır. Plansız yapılaşma ve ruhsat almadan inşaat yapmanın sorun yarattığı düşüncesiyle 5237 sayılı kanun bir müdahale gereği duymuştur.

İmar kirliliği suçu bir suç tipi olarak Türk Ceza Kanununda yer almıştır. İmar kirliği suçunun önlenmesindeki asıl amaç plansız yapılaşmayı önlemek ve sağlıklı binaların yapılmasına teşvik etmektir.

İmar kirliğine aykırı yapı denilince aklımıza gelen yapı ruhsatı almadan bina yapımına başlanması veya yapı ruhsatı alınmış olmasına rağmen bu yapı ruhsatının kapsamına aykırı olarak bina yapmış olmasıdır. Örneğin: Yapı ruhsatı 5 katlı bina yapmaya ilişkin olsa bile bu yapı ruhsatının içeriğindeki bazı unsurlara riayet edilmemesi de imara aykırı yapı olarak anılır.

İmar planı olmadan yapılar yapılmış olması veya imar planı olmasına rağmen imar mevzuatına aykırı yapılar yapılmış olması durumunda belediyelerin yapı işleri müdürlüğünün veya imar müdürlüğünün uyguladığı bir prosedür vardır. Burada yerel kontrol ekipleri resen veya şikayet üzerine bunu saptadıktan sonra bir yapı tespit tatil zaptı düzenlemektedir. Bu yapı tespit tatil zaptının içeriği o binanın yani yapının imara ne şekilde aykırı olduğunu ve hangi yaptırımlarla karşı karşıya kalınacağını düzenleyen ilk idari işlemdir.

Yapı tespit tatil zaptı ile bir mühürleme düzenlenir. Bu mühürleme yapının devam etmesini engelleyen bir işlemdir. Mühürleme tutanağı kişiye tebliğ edilmemiş olsa bile sadece yapının üzerine asılmış olması veya mahalle muhtarına tebligat zarfının verilmiş olması yeterlidir. Mühürleme tutanağından sonra yapıya devam edilmesi halinde TCK’da düzenlenen Mühür Bozma Suçu oluşmuş olmaktadır. Yapı tespit zaptına rağmen inşai faaliyete devam edilmesi halinde de imar kirliliği suçu oluşacaktır

 Yapı tespit tatil zaptı düzenlendikten sonra 30 gün süre verilir.  30 günlük süre içinde imara aykırılığı gidermesi ya da yapı ruhsatı alması halinde imara aykırılık giderilmiş olmaktadır. 

Belediyenin yapı işleri müdürlüğünün veya imar müdürlüğünden yapı ruhsatı alma prosedürünü öğrenebilir ve yapı ruhsatı alabilirsiniz.

Yapı ruhsatı için müracaat etmediği takdirde veya müracaat edip de reddedildiğinde bu durumda kişi hakkında yapı ruhsatına aykırı bina yapmaktan idari para cezası ve yıkım kararı çıkacaktır. Bu karar söz konusu binanın ortadan kaldırılması olacaktır.

Bu karara karşı kararın tebliğinden itibaren idari yargıda idari para cezasının ve yıkım kararının iptali için 30 gün içinde dava açma hakkı vardır.30 günlük süre hak düşürücüdür. 30 gün geçtikten sonra dava açılırsa süreye uyulmadığından bahisle dava usulden reddedilir.

Bu dava taşınmazın bulunduğu yer İdare Mahkemesinde açılacaktır. Uygulamada İdare Mahkemesi, belediyelerin tutmuş oldukları yapı tespit tatil zaptı ve daha önceden düzenlenmiş olunan tutanaklara göre karar vermektedir.

Ayrıca belediye, bina sahibi ve yapıya yapan hakkında Cumhuriyet Başsavcılığına bir suç duyurusunda da bulunacaktır. Yapı tespit zaptı, Cumhuriyet Başsavcılığına gönderildiği zaman söz konusu tespit zaptına göre yapının kaçak yapı olduğu gerekçesiyle kamu davası açmaktadır.

Bina sahibi ve yapıyı yapan kişi hakkında ceza davası açılmaktadır. Bu kamu davasında istenen ceza TCK’nın 184/1 maddesine göre 1 yıldan 5 yıla kadar hapis cezasıdır. Uygulamada daha çok yapının katsayısına, metrekaresine, ticari amaçlı olup olmayışına göre ceza miktarı belirlenmektedir.

 

Daha detaylı bilgi için lütfen bizimle iletişime geçiniz.